Nhiều nạn nhân sập bẫy lừa đảo

Phản ánh đến Báo Hànộimới, anh Nguyễn Huy Phương ở phường Xuân Phương (quận Nam Từ Liêm) vẫn chưa hết ấm ức xen lẫn lo lắng khi thuê "dịch vụ" làm hộ chiếu thần tốc trong 2 ngày và bị lừa đảo.

Anh Phương kể lại, thông qua nhóm “Dịch vụ làm hộ chiếu thần tốc” trên Facebook, anh đã lựa chọn một tài khoản vì có nhiều bình luận nhất và lời hứa: "Khi nào có hộ chiếu thì mới trả tiền". Sau khi gọi cho số điện thoại 0378756459, anh đã nhận được hướng dẫn qua Zalo phải gửi ảnh chân dung, hình ảnh căn cước công dân gắn chip, số điện thoại chính chủ, định danh điện tử VNEID mức 1 hoặc mức 2, mật khẩu VNEID, địa chỉ…

Sau 2 ngày, đối tượng đã gửi cho anh Phương xem hình ảnh hộ chiếu. Cảm thấy tin tưởng nên khi người này đề nghị trả tiền trước để lo chi phí thì anh Phương không ngại ngần chuyển ngay 3 triệu đồng. “Sau khi tôi chuyển khoản, gọi điện đến số điện thoại trên thì không thể liên lạc được. Tôi rất lo lắng, một phần vì mất tiền và nhỡ việc, nhưng ngại nhất là đã cung cấp nhiều thông tin cá nhân nên sợ bị rò rỉ, gặp bất lợi khi bị kẻ xấu lợi dụng...".

Lần theo thông tin mà anh Phương cung cấp, phóng viên đã truy cập vào mạng xã hội Facebook, TikTok thì có hàng chục cá nhân, hội nhóm đăng tải thông tin làm "dịch vụ hộ chiếu thần tốc", "hộ chiếu siêu nhanh toàn quốc"... với những lời mời chào: "Nhận hàng mới phải trả tiền", "Khách hàng chỉ cần chụp ảnh chân dung, còn lại để chúng tôi lo"…

Nhưng bên cạnh đó, cũng có nhiều hội nhóm được lập ra cảnh báo tình trạng lừa đảo thu tiền làm hộ chiếu rồi biến mất. Tại nhóm “Bóc phốt dịch vụ visa - hộ chiếu - chứng minh tài chính - spam lừa đảo”, nhiều bài viết cảnh báo, đưa thông tin, hình ảnh, tài khoản cá nhân của các đối tượng lừa đảo.

Tài khoản Nguyễn Kim liên tục đăng bài lưu ý tài khoản Phạm Huy A., số điện thoại 0937795XXX chuyên nhận làm hộ chiếu nhanh trong 2-3 ngày nhưng nhận tiền của khách rồi khóa máy, chặn Facebook, đổi hình ảnh đại diện. Bản thân tài khoản Nguyễn Kim cho biết cũng đã bị lừa mất 5 triệu đồng...

Phóng viên đã nhắn tin cho 3 số điện thoại để hỏi về "dịch vụ" làm hộ chiếu nhanh thì đều nhận được tư vấn rất nhiệt tình kèm theo yêu cầu phải đặt cọc, nơi ít thì 50%, nhiều thì 90%. Khi phóng viên hỏi về cơ sở, văn phòng thì đều nhận được câu trả lời: "Không có", "Đây là giao dịch thực hiện bằng sự tin cậy lẫn nhau”... và mức giá làm hộ chiếu nhanh từ 2 đến 4 ngày dao động 2,5-3,5 triệu đồng.

Cần làm theo hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền

Về vấn đề này, Luật sư Vũ Văn Toàn, Công ty TNHH Luật Tản Viên Sơn (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết, lợi dụng việc một số người dân không thông thạo về công nghệ thông tin, cách thức nộp hồ sơ trực tuyến và có nhu cầu sử dụng hộ chiếu gấp, các đối tượng đã dùng mạng viễn thông, mạng xã hội để tiếp cận, mời chào thực hiện “dịch vụ làm hộ chiếu nhanh”. Nhiều đối tượng xấu nhận làm hộ chiếu cho khách nhưng thu tiền xong thì biến mất. Hành vi này được coi là vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017) hoặc tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức (Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017). Trong đó, nếu chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Thực tế, từ tháng 5-2024 đến nay, Công an thành phố Hà Nội đã liên tục cảnh báo tình trạng các đối tượng mời chào trên mạng xã hội "dịch vụ làm hộ chiếu nhanh" với mức cao gấp nhiều lần so với giá quy định. Nhiều đối tượng còn đánh cắp thông tin cá nhân của khách hàng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật khác. Công an thành phố Hà Nội khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ, trong trường hợp phát hiện dấu hiệu lừa đảo thì báo ngay cho cơ quan công an để giải quyết kịp thời.

Hiện nay, Bộ Công an đã triển khai tiếp nhận và giải quyết cấp hộ chiếu cho người dân bằng hình thức trực tuyến trên Cổng dịch vụ công Bộ Công an. Người dân không cần trực tiếp đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an các tỉnh, thành phố để điền tờ khai, chụp ảnh và nộp hồ sơ như trước mà chỉ cần thực hiện kê khai qua mạng.

Để bảo đảm yêu cầu pháp lý, người dân nên tuân thủ quy trình làm hộ chiếu theo hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp tránh được những rủi ro không đáng có mà các "dịch vụ" làm hộ chiếu trên mạng xã hội có thể mang lại.